ลักษณะรัฐเดี่ยวและสหพันธรัฐ
รัฐเดี่ยว คือ รัฐที่มีศูนย์อำนาจกลางอยู่ที่รัฐบาลส่วนกลาง โดยรัฐบาลกลางมีเอกภาพมากในการบริหารจัดการเองทั้งหมด โดยได้แบ่งอำนาจบางส่วนไปให้กับหน่วยงานส่วนภูมิภาคและท้องถิ่น แต่อำนาจที่แบ่งไปนั้นอาจถูกเปลี่ยนแปลงแก้ไขโดยสถาบันส่วนกลางได้เช่นเดียวกัน ด้านนิติบัญญัติ บริหาร และตุลาการขึ้นตรงต่อสถาบันส่วนกลางทั้งหมด ตัวอย่างรัฐเดี่ยวได้แก่ ไทย ญี่ปุ่น สิงคโปร์ อังกฤษ ฝรั่งเศส
สหพันธรัฐ เป็นการรวมตัวกันของรัฐตั้งแต่สองรัฐขึ้นไป มีรัฐบาลสองระดับ คือ รัฐบาลกลางและรัฐบาลระดับมลรัฐ รัฐต่าง ๆ มีอำนาจในการปกครองตนเอง มีการเลือกตั้งผู้ว่าการรัฐ แต่ละรัฐมีอำนาจออกกฎหมายโดยไม่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ มีอำนาจด้านบริหารที่เป็นอิสระ อีกทั้งยังมีตุลาการ ( ศาล ) ภายในรัฐของตนเอง โดยรูปแบบนี้ รัฐบาลกลางขอสงวนสิทธิ์การจัดการด้านต่าง ๆไว้เพียง 3 ด้าน คือ ด้านการต่างประเทศ ด้านการทหาร และการคลัง ประเทศที่ใช้รูปแบบนี้ ได้แก่ สหรับอเมริกา แคนนาดา มาเลเซีย อินเดีย เป็นต้น
